Rezolucje końcowe Komitetu Ministrów Rady Europy

1288 posiedzenie Komitetu Ministrów Rady Europy

2017-08-16
W dniu 7 czerwca 2017 roku Komitet Ministrów Rady Europy przyjął rezolucje końcowe zamykające nadzór nad wykonaniem 3 orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, tj. wyroku z dnia 24 marca 2015 roku w sprawie Stettner przeciwko Polsce (skarga nr 38510/06), wyroku z dnia 23 lutego 2016 roku w sprawie Matczak przeciwko Polsce (skarga nr 26649/12) oraz wyroku z dnia 17 maja 2016 roku w sprawie Ojczyk przeciwko Polsce (skarga nr 66850/12).
W sprawie Stettner przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, iż doszło do naruszenia art. 5 ust. 4 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, zgodnie z którym „każdy kto został pozbawiony wolności przez zatrzymanie lub aresztowanie, ma prawo odwołania się do sądu w celu ustalenia bezzwłocznie przez sąd legalności pozbawienia wolności”. W przedmiotowej sprawie złożone przez skarżącego zażalenie na postanowienie o przedłużeniu stosowania tymczasowego aresztowania było rozpoznawane przez 86 dni. W ocenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka naruszało to sformułowany w art. 5 ust. 4 Konwencji wymóg „bezzwłocznego” dokonania przez sąd oceny legalności zastosowanego środka zapobiegawczego.   
W przyjętej w trakcie 1288 posiedzenia Komitetu Ministrów Rady Europy rezolucji potwierdzono, iż polskie władze wypłaciły skarżącemu zasądzoną przez ETPCz kwotę słusznego zadośćuczynienia, a także wdrożyły środki generalne, które powinny zapobiec wystąpieniu podobnych naruszeń w przyszłości. W szczególności zwrócono uwagę na wprowadzą w lipcu 2015 roku zmianę art. 252 Kodeksu postępowania karnego, w którym wyraźnie wskazano, iż „zażalenie na postanowienie w przedmiocie środka zapobiegawczego sąd rozpoznaje niezwłocznie, z tym, że zażalenie na postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania nie później niż przed upływem 7 dni od przekazania sądowi zażalenia wraz z niezbędnymi aktami”. KMRE uznał, iż wprowadzona zmiana legislacyjna oraz podejmowane przez rząd działania służące upowszechnieniu standardów orzecznictwa ETPCz powinny przyczynić się do ograniczenia liczby naruszeń art. 5 ust. 4 Konwencji.
W sprawie Matczak przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka dokonał oceny zasadności stosowania wobec skarżącego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. Trybunał uznał, iż grożąca skarżącemu surowa kara oraz charakter stawianych mu zarzutów mogły uzasadniać konieczność zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania poprzez zastosowania tego środka zapobiegawczego. Nie istniały jednak w ocenie Trybunału podstawy, by środek ten stosować przez okres 3 lat i 6 miesięcy. Tak długotrwałe stosowanie środka w postaci tymczasowego aresztowania stanowiło w ocenie Trybunału naruszenie art. 5 ust. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Komitet Ministrów Rady Europy stwierdził, iż wyrok w przedmiotowej sprawie może zostać uznany za wykonany z uwagi na wdrożenie przez państwo środków indywidualnych i generalnych. Skarżący został ostatecznie zwolniony z aresztu w dniu 2 lipca 2014 roku. Polskie władzy podjęły również szereg działań służących upowszechnieniu wśród sędziów wiedzy na temat standardów ETPCz dotyczących stosowania tymczasowego aresztowania.
W sprawie Ojczyk przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka dokonał oceny zasadności zarzutu dotyczącego niewłaściwych warunków osadzenia, spowodowanych w szczególności panującym w jednostkach penitencjarnych przeludnieniem. Trybunał stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia art. 3 Konwencji statuującego zakaz „nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania”, zaś uzyskane przez skarżącego w postępowaniu przed sądami krajowymi zadośćuczynienie jedynie częściowo rekompensowało doznaną szkodę. W związku z powyższym, Trybunał zasądził na rzecz skarżącego tytułem słusznego zadośćuczynienia kwotę 6 000 euro oraz kwotę 250 euro tytułem zwrotu kosztów prawnych.
Komitet Ministrów Rady Europy stwierdzając wykonanie wyroku w sprawie Ojczyk przeciwko Polsce potwierdził, iż Polska wypłaciła skarżącemu należne zadośćuczynienie, a jednocześnie wdrożyła środki generalne, które powinny przyczynić się do wyeliminowania problemu przeludnienia w jednostkach penitencjarnych.
powrót do listy aktualności

O dokumencie