W dniu 8 marca 2016 roku Komitet Ministrów Rady Europy przyjął rezolucję końcową zamykającą nadzór nad wykonaniem 5 wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w  których ETPCz badał zgodność praktyki stosowania przez polskie organy sądowe instytucji tymczasowego aresztowania z wymogami stawianymi przez art. 5 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Komitet Ministrów uznał, iż Rząd RP zrealizował wyroki Trybunału z „grupy Ladent” – tj. wyroki w sprawach: Ladent przeciwko Polsce (skarga nr 11036/03, wyrok z dnia 18 marca 2008 roku), Piotr Nowak przeciwko Polsce (skarga nr 7337/05, wyrok z dnia 7 grudnia 2010 roku), Mamełka przeciwko Polsce (skarga nr 16761/07, wyrok z dnia 17 kwietnia 2012 roku), Wereda przeciwko Polsce (skarga nr 54727/08, wyrok z dnia 26 listopada 2013 roku) oraz El Kashif przeciwko Polsce (skarga nr 69398/11, wyrok z dnia 19 listopada 2013 roku).

Stwierdzone przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyżej wymienionych sprawach naruszenia art. 5 Konwencji można pogrupować w 4 kategorie. Po pierwsze, ETPCz zwrócił uwagę, iż w niektórych przypadkach (w sprawach Ladent i El Kashif) wydanie postanowienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania nie było niezbędnym i proporcjonalnym środkiem służącym zapewnieniu właściwego przebiegu postępowania karnego.  Trybunał podniósł, iż z uwagi na fakt, że osadzenie podejrzanego o popełnienie przestępstwa w areszcie śledczym jest środkiem całkowicie pozbawiającym go wolności osobistej, to decyzja o zastosowaniu tymczasowego aresztowania powinna być podejmowana w oparciu o przejrzyste kryteria, a nadto tylko i wyłącznie wtedy, gdy zastosowanie innych, mniej restrykcyjnych środków mogłoby się okazać nieskuteczne.

Po drugie, Trybunał podniósł, iż zgodnie z art. 5 ust. 3 Konwencji każde zatrzymanie lub aresztowanie powinno podlegać kontroli sądu, który wysłuchując także podejrzanego oceniłby zasadność podjętego w tym zakresie rozstrzygnięcia. Europejski Trybunał Praw Człowieka w trzech z pięciu wymienionych spraw odnotował, iż odpowiednie postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania zostało wydane pod nieobecność skarżącego, a jednocześnie już po zatrzymaniu podejrzanego sąd nie przeprowadził z urzędu kontroli w przedmiocie legalności zastosowania danego środka zapobiegawczego. Tego rodzaju naruszenie art. 5 ust. 3 Konwencji stwierdzone zostało w sprawach: Ladent, Piotr Nowak i El Kashif.

Po trzecie, Trybunał uznał, iż niedopuszczalna i niezgodna z art. 5 ust. 1 Konwencji jest sytuacja, w której wydane przez sąd rozstrzygnięcie w przedmiocie warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności lub uchylenia tymczasowego aresztowania zostaje wykonane z opóźnieniem. W sprawie Ladent przeciwko Polsce skarżący mógł opuścić areszt śledczy dopiero 3 dni po wydaniu postanowienia w tym zakresie. W sprawach Mamełka przeciwko Polsce i Wereda przeciwko Polsce wspomniane opóźnienie wynosiło odpowiednio: 7 dni i 2 dni.

Wreszcie, Europejski Trybunał Praw Człowieka podniósł, iż w sprawie Ladent przeciwko Polsce władze Rzeczpospolitej naruszyły art. 5 ust. 2 Konwencji, zgodnie z którym „każdy, kto został zatrzymany, powinien zostać niezwłocznie i w zrozumiałym dla niego języku poinformowany o przyczynach zatrzymania i stawianych mu zarzutach”. W badanej sprawie tak w momencie zatrzymania, jak i w trakcie 10 dni tymczasowego aresztowania nie poinformowano skarżącego (obywatela Republiki Francuskiej) w zrozumiałym dla niego języku o przyczynach pozbawienia go wolności.

Stwierdzając omówione wyżej naruszenia art. 5 Konwencji Trybunał postanowił o obowiązku zapłaty skarżącym słusznego zadośćuczynienia z tytułu poniesionych szkód niemajątkowych oraz o zwróceniu im poniesionych kosztów sądowych. W poszczególnych sprawach zasądzono następujące kwoty: 10 346 euro (Ladent przeciwko Polsce), 2 000 euro (Piotr Nowak przeciwko Polsce), 2 000 euro (Mamełka przeciwko Polsce), 4785 euro (Wereda przeciwko Polsce) oraz 6 500 euro (El Kashif przeciwko Polsce).

W przyjętej w dniu 8 marca 2016 roku rezolucji zamykającej nadzór nad wykonaniem ww. wyroków Komitet Ministrów Rady Europy potwierdził, iż skarżący otrzymali należne im świadczenia pieniężne. Jednocześnie Komitet Ministrów uznał, iż Polska wdrożyła środki generalne, które pozwolą zapobiec wystąpieniu w przyszłości opisanych wyżej naruszeń Konwencji.

Podjęte przez polskie władze działania zmierzały zarówno do wyeliminowania niewłaściwych praktyk w zakresie stosowania instytucji tymczasowego aresztowania przez organy sądowe, jak i do zmiany samych przepisów prawnych regulujących tę kwestię. Warto zwrócić uwagę, iż w kolejnych nowelizacjach przepisów z zakresu postępowania karnego uwzględniano potrzebę wdrożenia standardów konwencyjnych w odniesieniu do instytucji tymczasowego aresztowania. W zmienionym jeszcze w 2003 roku art. 72 Kodeksu postępowania karnego wyraźnie ustanowiono prawo osoby oskarżonej do korzystania z pomocy tłumacza, jeśli nie włada ona w należnym stopniu językiem polskim. Z kolei § 3 art. 279 Kodeksu postępowania karnego (dodany w wyniku uchwalonej we wrześniu 2013 roku nowelizacji KPK) w jednoznaczny sposób wprowadził regułę, zgodnie z którą w razie zatrzymania osoby ściganej listem gończym obowiązkowe jest niezwłoczne doprowadzenie jej przed oblicze sądu, którego zadaniem jest dokonanie oceny zasadności utrzymania zastosowanego środka zapobiegawczego. W celu wyeliminowania opóźnień w realizacji postanowień dotyczących zwolnienia osadzonego z aresztu śledczego lub zakładu karnego, w czerwcu 2015 roku Minister Sprawiedliwości wydał nowe rozporządzenie w sprawie czynności administracyjnych związanych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie wolności oraz dokumentowania tych czynności. Zgodnie z § 119 ust. 8 tego rozporządzenia dokumenty będące podstawą zwolnienia osadzonego można w określonych sytuacjach dostarczyć do jednostki penitencjarnej za pośrednictwem telefaksu, co w naturalny sposób usprawnia obieg dokumentacji.

Komitet Ministrów wyraził również aprobatę wobec podjętych przez Ministerstwo Sprawiedliwości działań służących możliwie szerokiemu rozpowszechnieniu wiedzy na temat standardów ochrony praw człowieka wynikających z art. 5 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Doceniając zarówno te starania, jak i opisane wcześniej zmiany legislacyjne, Komitet Ministrów Rady Europy w sposób niepozostawiający wątpliwości stwierdził, iż nadzór nad wykonaniem wyroków ETPCz w sprawach z grupy Ladent można uznać za zakończony.