Najnowsze orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach polskich

W dniu 1 marca 2016 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie K.J. przeciwko Polsce (skarga nr 30813/14), w którym analizował zasadność zarzutu naruszenia art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

Skarżący jest obywatelem polskim, mieszkającym na stałe w Wielkiej Brytanii. W 2012 roku żona skarżącego zabrała ich dwuletnią wówczas córkę na wakacje do Polski, po zakończeniu których odmówiła powrotu. Skarżący wszczął postępowanie przed sądami polskimi na podstawie Konwencji dotyczącej cywilnoprawnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę domagając się powrotu córki do Wielkiej Brytanii. Postępowanie w sprawie trwało 12 miesięcy i zakończyło się odmową wydania córki skarżącego.

W skardze do Trybunału skarżący zarzucił, że rozstrzygnięcie władz krajowych stanowiło naruszenie przewidzianego w art. 8 konwencji prawa do poszanowania życia rodzinnego.

Oceniając przedmiotową sprawę Trybunał zauważył, że odmawiając powrotu córki skarżącego do Wielkiej Brytanii władze krajowe odwołały się przede wszystkim do potencjalnych konsekwencji odseparowania dziecka od matki, z czego wywodziły ryzyko narażenia go na szkodę fizyczną lub psychiczną bądź inną sytuację nie do zniesienia. W tym kontekście Trybunał podkreślił, że art. 13 pkt b Konwencji dotyczącej cywilnoprawnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę, dopuszczający odmowę zarządzenia wydania dziecka w sytuacji, gdy istnieje takie ryzyko, nie podlega wykładni rozszerzającej. Ryzyko o którym mowa w przedmiotowym przepisie nie może być tym bardziej wywodzone wyłącznie z odseparowania dziecka od rodzica, który wbrew postanowieniom Konwencji uprowadził je z kraju dotychczasowego zamieszkania. Trybunał zauważył również, że postępowanie w przedmiocie wydania dziecka trwało 12 miesięcy, co nie spełnia wymogu niezwłocznego działania, nałożonego na władze sądowe i administracyjne Umawiającego się Państwa.

W konsekwencji Trybunał stwierdził naruszenie art. 8 Konwencji. Tytułem słusznego zadośćuczynienia przyznał skarżącemu kwotę 9 000 euro oraz kwotę 6 145 euro tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Trybunałem.