W dniu 31 maja 2012 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał jeden wyrok w sprawie przeciwko Polsce – Grzywaczewski przeciwko Polsce (skarga nr 18364/06), dotyczący zarzutu naruszenia zakazu nieludzkiego oraz poniżającego traktowania osoby odbywającej karę pozbawienia wolności.

 

W skardze do Trybunału skarżący – powołując się na art. 3 Konwencji – zarzucił, że brak właściwej opieki medycznej (skarżący leczył się na cukrzycę) w jednostkach penitencjarnych, w których przebywał, a także, występujące tam wówczas warunki bytowe, w szczególności przeludnienie, stanowiły sprzeczne z Konwencją nieludzkie i poniżające traktowanie. W szczególności twierdził on, iż nie zapewniono mu specjalistycznego leczenia, a także warunków zapewniających prywatność podczas samodzielnego wykonywanie zastrzyków z insuliny.

 

Oceniając zasadność skargi w kontekście zarzucanego przez skarżącego przeludnienia, Trybunał potwierdził, w oparciu o twierdzenia skarżącego i dane dostarczone przez stronę rządową, iż faktycznie w odniesieniu do jego osoby przypadająca na osadzonego norma 3m² powierzchni nie została zapewniona. Trybunał powołując się na zasadę subsydiarności, podobnie jak w sprawie Orchowski przeciwko Polsce, uwzględnił wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 maja 2008 roku, w którym stwierdzono, że sam brak zagwarantowania osobie pozbawionej wolności 3m² powierzchni, może już być postrzegany jako naruszenie art. 3 Konwencji, zakazującego nieludzkiego i poniżającego traktowanie. 

 

W odniesieniu natomiast do zarzutu dotyczącego niezapewnienia właściwej opieki medycznej Trybunał podkreślił, że z posiadanych danych nie wynika, aby stan zdrowia skarżącego był rezultatem, bądź pogorszył się, w skutek zaniedbania ze strony władz odpowiednich jednostek penitencjarnych, w których przebywał. Trybunał odniósł się w tym kontekście do faktu, iż skarżący był regularnie zaopatrywany w igły, strzykawki oraz insulinę, a w sytuacji, gdy zachodziła taka potrzeba był poddawany dodatkowym badaniom. Korzystał także ze specjalnej, przeznaczonej dla diabetyków, diety. Trybunału zwrócił uwagę, iż niezapewnienie skarżącemu rutynowych testów sprawdzających poziom cukru oraz glukometru, mogło stanowić pewną niedogodność, niemniej jednak identyczne sytuacje dotyczą chorych w warunkach wolnościowych. Zastrzeżenia Trybunału dotyczyły natomiast braku odpowiednich warunków sanitarnych, a także, zapewniającej prywatność przestrzeni, pozwalającej na nieskrępowane wykonywanie zastrzyków. W ocenie Trybunału stawiało to skarżącego w sytuacji gorszej od innych skazanych, mogącej wywoływać u niego uczucie niepokoju bądź poniżenia.

 

Reasumując, Trybunał ocenił, że charakter, czas trwania i nasilenie złego traktowania, któremu został poddany skarżący, są wystarczające do tego, by uznać je za sprzeczne z art. 3 Konwencji.