W dniu 30 listopada 2010 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał
3 wyroki w sprawach przeciwko Polsce: Jończyk przeciwko Polsce (skarga nr 19789/08) - dotyczący naruszenia art. 5 ust 1 Konwencji, jak również Cichocki przeciwko Polsce (skarga nr 40748/09) oraz Henryk Urban i Ryszard Urban przeciwko Polsce (skarga nr 23614/08)), w których stwierdził naruszenie art. 6 ust.1 Konwencji.

 

W sprawie Henryk Urban i Ryszard Urban przeciwko Polsce skarżący Henryk Urban i Ryszard Urbansformułowali zarzut naruszenia art. 6 ust 1 Konwencji związany z wykonywaniem funkcji orzeczniczych przez asesorów sądowych. Skarżący podnieśli, że asesor sądowy, który orzekał w ich sprawie nie korzystał z przymiotu niezawisłości w rozumieniu art. 6 ust.1 Konwencji.

Trybunał stwierdził, iż w sprawie doszło do naruszenia art. 6 ust 1 Konwencji uznając jednocześnie, że stwierdzenie naruszenia stanowi samo w sobie wystarczające zadośćuczynienie żądaniom skarżących.

W orzeczeniu Trybunał podkreślił, że asesor wykonujący funkcje orzeczniczą w sądzie pierwszej instancji nie posiadał atrybutu niezawisłości wymaganej przez art. 6 ust. 1 Konwencji, bowiem mógł być w dowolnym czasie zwolniony przez Ministra Sprawiedliwości, a nie istniały wystarczające gwarancje chroniące przed arbitralnym wykonywaniem tego uprawnienia przez władzę wykonawczą. Trybunał nie doszukał się przy tym, odwołując się do okoliczności sprawy oraz zasady pewności prawnej, potrzeby wznowienia postępowania. Podkreślił, że stanowisko zaprezentowane wcześniej przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 października 2007 roku (SK 7/06) co do braku podstaw do wznawiania postępowań, w których orzekali asesorzy z uwagi na konieczność respektowania zasady pewności prawnej, nie jest arbitralne ani w sposób oczywisty nieuzasadnione. Zwrócił również uwagę, że władze krajowe podjęły już wymagane kroki celem zadośćuczynienia tego rodzaju naruszeniu.

 

W sprawie Cichocki przeciwko Polsce skarżący Ryszard Cichocki zarzucił naruszenie art. 6 ust 1 Konwencji odnośnie długości postępowania sądowego, które rozpoczęło się w dniu 15 czerwca 1994 roku, toczy się już ponad 16 lat i nadal trwa.

W orzeczeniu Trybunał stwierdził, że Rząd nie przedstawił żadnych faktów ani argumentów będących w stanie przekonać go, że w sprawie nie doszło do przewlekłości postępowania. Uwzględniając swoje orzecznictwo w tej sprawie, Trybunał uznał, że długość postępowania, mimo, że w pewnym zakresie spowodowana czynnikami o charakterze obiektywnym, była nadmierna i nie spełniała wymogu "rozsądnego terminu". Trybunał przyznał skarżącemu kwotę 11.000 euro tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 700 euro tytułem zwrotu poniesionych kosztów.

 

W sprawie Jończyk przeciwko Polsce skarżący Grzegorz Jończyk zarzucił naruszenia art. 5 ust 1 Konwencji, wskazując że, pomimo jego choroby psychicznej  był bezprawnie przetrzymywany w areszcie tymczasowym oczekując na transfer do szpitala psychiatrycznego.

Trybunał zgodził się z argumentami przedstawionymi przez Rząd, że nie można było oczekiwać od władz zapewnienia, że miejsce w wybranym szpitalu psychiatrycznym byłoby natychmiast dostępne. Trybunał podkreślił istotę znalezienia równowagi między interesami stron. Trybunał zauważył, że opóźnienie w przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, a tym samym rozpoczęcia leczenia wynikało z faktu, że skarżący odwołał się od ostatecznej decyzji dotyczącej szpitala psychiatrycznego, w którym miał być hospitalizowany. W konsekwencji Trybunał stwierdził, że w okolicznościach niniejszej sprawy opóźnienie w przyjęciu skarżącego do szpitala, nie było nadmierne. W związku z tym, nie doszło do naruszenia postanowień Konwencji.