ࡱ> Rbjbj1ee)M-(-(-(-(-(A(A(A(A(l(A(- ((((())) -------$023-u-(C*))C*C*3--(-(((- + + +C*v-((-(( - +C* - + + +(`* +,-0- +3*3 +3-( +)) +) )y)))3-3-*")))-C*C*C*C*3)))))))))+ &:Przemoc domowa w orzecznictwie ETPCZ Koncepcja obowizkw pozytywnych paDstwa Zobowizania paDstwa wynikajce midzy innymi z postanowieD Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw CzBowieka (Konwencja) nie ograniczaj si wyBcznie do powstrzymywania si od naruszeD praw czBowieka. Mog bowiem obejmowa one rwnie| obowizek zapewnienia, by prawa jednostek nie byBy naruszane przez innych, jak rwnie|  by w przypadku takiego naruszenia osoby poszkodowane uzyskaBy okre[lone formy pomocy. Istnienie po stronie paDstwa tego rodzaju obowizkw o charakterze pozytywnym wywodzi mo|na z konieczno[ci zagwarantowania, by prawa przewidziane w Konwencji byBy skuteczne i efektywne, a nie jedynie teoretyczne i iluzoryczne. Poza tym, przewidziany w art. 1 Konwencji wymg zapewnienia praw przewidzianych w Konwencji wszystkim osobom znajdujcym si w zakresie jurysdykcji paDstwa  strony, zakBada istnienie czego[ wicej ni| jedynie powstrzymywania si od dziaBaD mogcych naruszy sfer takich uprawnieD przynale|n jednostce. W pewnych okoliczno[ciach nieodzownym jest, dla zapewnienie peBnej mo|liwo[ci korzystania z uprawnieD konwencyjnych, podjcie okre[lonych dziaBaD o charakterze pozytywnym. Problematyka przemocy domowej i zarzucanych przez skar|cych zaniechaD w zakresie realizacji pozytywnych obowizkw paDstwa, w zale|no[ci od konkretnego stanu faktycznego, jest co do zasady analizowana przez Europejski TrybunaB Praw CzBowieka (TrybunaB) z punktu widzenia zgodno[ci ze standardem art. 2 (prawo do |ycia), art. 3 (zakaz tortur, nieludzkiego lub poni|ajcego traktowania i karania) oraz art. 8 Konwencji (prawo do poszanowania |ycia prywatnego i rodzinnego). NiedopeBnienie przez paDstwo obowizkw o charakterze pozytywnym w odniesieniu do zjawiska przemocy domowej mo|e dotyczy r|nych sfer aktywno[ci wBadzy publicznej, tak na jej szczeblu lokalnym, jak i centralnym. PrzykBadowo, w[rd podstaw odpowiedzialno[ci zwizanych z brakiem dziaBania w okre[lonym kierunku, wymieni mo|na: nie przedsiwzicie dziaBaD faktycznych majcych na celu ochron |ycia; brak regulacji, oddziaBujcej prewencyjnie na sprawcw przemocy domowej; tolerowanie przemocy stosowanej rzekomo jako [rodka wychowawczego wobec dzieci; zaniechania ze strony stosownych sBu|b skutkujce kontynuowaniem zBego traktowania czBonkw rodziny sprawcy; nie podjcie dziaBaD majcych na celu natychmiastowe odizolowanie ofiar przemocy domowej od sprawcy itd. Wybrane orzeczenia TrybunaBu dotyczce problematyki przemocy domowej [PobBa|liwo[ wBadz krajowych wobec przemocy domowej, traktowanej jako sprawa prywatna, brak jej kryminalizacji oraz instrumentw sBu|cych ochronie ofiar przemocy, przemoc oparta na kryterium pBci] Za szczeglnie istotn dla problematyki przemocy domowej w ogle, a w szczeglno[ci przemocy wobec kobiet uzna nale|y gBo[n spraw Opuz przeciwko Turcji (skarga 33401/02, wyrok z dnia 9 czerwca 2009 roku).. Skar|ca oraz jej matka przez dBugie lata byBy ofiarami licznych napa[ci oraz grzb ze strony m|a skar|cej, w kilku przypadkach doznaBy nawet powa|nych obra|eD ciaBa. M| skar|cej zasadniczo nie odczuB negatywnych nastpstw prawnokarnych swoich zachowaD: obie kobiety wycofywaBy bowiem skutecznie zBo|one przez siebie skargi pomimo tego, i| wskazywaBy, |e czyni tak bdc zmuszone do tego grozbami. Skar|ca, na skutek jednego ze zdarzeD, odniosBa nawet kilka ran kButych, za co jej m| zostaB ukarany jedynie niewielk grzywn pBatn w ratach. Obie kobiety wielokrotnie wskazywaBy na zagro|enie ich |ycia, pomimo tego m| skar|cej byB jedynie przesBuchiwany przez organy [cigania, a nastpnie zwalniany. Gdy obie kobiety prbowaBy wyprowadzi si z domu m| skar|cej zastrzeliB te[ciow twierdzc, |e uczyniB tak w zwizku z gro|c mu utrat honoru. M|czyzna zostaB uznany za winnego zabjstwa, ale zostaB zwolniony na czas postpowania midzyinstancyjnego. Skar|ca stwierdziBa, |e m| w tym czasie nadal jej groziB. TrybunaB, przy takim stanie faktycznym, stwierdziB naruszenie przez Turcj dwch postanowieD Konwencji: art. 2 (prawo do |ycia), w zakresie pozbawienia przez m|a skar|cej |ycia swojej te[ciowej oraz art. 3 (zakaz tortur, nieludzkiego lub poni|ajcego traktowania) co do nie wywizania si przez paDstwo z obowizku zapewnienia skar|cej stosownej ochrony przed atakami ze strony m|a. Turcja nie wprowadziBa bowiem do swojego systemu prawnego regulacji karnych dotyczcych karania sprawcw przemocy domowej, jak rwnie| instrumentw majcych na celu ochron ofiar tego typu aktw. WBadze nie prowadziBy postpowaD, pomimo skBadanych zawiadomieD, uznajc zdarzenia za sprawy rodzinne, ignorujc przyczyny wycofywania skBadanych skarg. W sposb negatywny TrybunaB oceniB rwnie| brak mo|liwo[ci [cigania tego rodzaju zachowaD z urzdu, niezale|nie od zBo|onych w tym zakresie skarg. Szczeglnie istotne jest w sprawie Opuz uznanie przez TrybunaB, i| na tle powy|szego stanu faktycznego doszBo rwnie| do naruszenia art. 14 Konwencji (zakaz dyskryminacji) w zw. z art. 2 i 3 Konwencji. TrybunaB podkre[liB w tym kontek[cie, |e przemoc, ktrej do[wiadczyBa skar|ca i jej matka mo|e by uznana za przemoc opart na kryterium pBci, stanowic form dyskryminacji kobiet. Pomimo reform wprowadzonych przez rzd turecki oglna bierno[ wymiaru sprawiedliwo[ci oraz bezkarno[, jak ciesz si agresorzy, tak jak miaBo to miejsce w tej wBa[nie sprawie, zdaniem TrybunaBu, wskazuje na niedostateczn determinacj do przedsiwzicia dziaBaD majcych na celu rozwizanie problemu przemocy domowej. [Zaniechanie przedsiwzicia przez policj wystarczajcych dziaBaD w celu ochrony ofiar przed przemoc domow] Z kolei sprawa Kontrov przeciwko SBowacji (skarga nr 7510/04, wyrok z dnia 31 maja 2007 roku) dotyczyBa sytuacji, w ktrej skar|ca zBo|yBa zawiadomienie o popeBnieniu przez jej m|a przestpstwa i pobicia jej kablem, wskazujc na dBugi okres fizycznego i psychicznego zncania si, a nastpnie, w jego towarzystwie, uzyskaBa od prowadzcego spraw funkcjonariusza policji porad co do dziaBaD, ktre powinna podj, by sprawa ta nie zakoDczyBa si oskar|eniem. Skar|ca zasugerowane kroki przedsiwziBa. NiecaBe dwa miesice po tym zdarzeniu m| skar|cej zastrzeliB ich crk i syna. Kilka dni wcze[niej czBonek rodziny skar|cej i ona sama zawiadomili telefonicznie policj, |e skar|cy ma broD i groziB, |e zabije siebie i dzieci. Po przybyciu patrolu okazaBo si, |e m| skar|cej opu[ciB mieszkanie. Skar|ca nie otrzymaBa po caBym zdarzeniu |adnego zado[uczynienia. W sprawie tej TrybunaB stwierdziB naruszenie prawa do |ycia (art. 2), polegajce na zaniechaniu przedsiwzicia wszelkich mo|liwych [rodkw celem ochrony |ycia dzieci skar|cej (zaniechanie przez funkcjonariuszy policji dziaBaD, ktre zobowizani byli przedsiwzi zgodnie z ustawodawstwem wewntrznym, doprowadzenie do umorzenia postpowania przeciw m|owi skar|cej), jak rwnie| brak mo|liwo[ci dochodzenia na szczeblu krajowym stosownego zado[uczynienia przez matk (art. 13). [Uznawanie przemocy domowej za problem prywatny] W sprawie Bevacqua i S. przeciwko BuBgarii (skarga nr 71127/01, wyrok z dnia 12 czerwca 2008 roku) TrybunaB stwierdziB natomiast naruszenie prawa do poszanowania |ycia rodzinnego (art. 8 Konwencji) z powodu niezdolno[ci przedsiwzicia przez wBadze buBgarskie krokw niezbdnych do ukarania m|a skar|cej (ojca drugiego ze skar|cych, maBoletniego dziecka) i zapewnienia okre[lonego sposobu jego zachowania w toku postpowania. Za niezgodne ze spoczywajcym na wBadzach krajowych obowizkiem zapewnienia ochrony |ycia TrybunaB uznaB kwalifikowanie konfliktu istniejcego pomidzy skar|c a jej m|em, skutkujcego wielokrotnym pobiciem skar|cej, jej ucieczkami z domu i pobytem w schronisku dla maltretowanych kobiet, za problem prywatny, nie wymagajcy ich ingerencji i wszczcia postpowania karnego z urzdu. [Zaniechanie kontynuowania terapii osoby chorej psychicznie] Sprawa Branko Tomasi i inni przeciwko Chorwacji (skarga nr 46598/06, wyrok z dnia 15 stycznia 2009 roku), dotyczyBa natomiast przypadku dokonania zabjstwa |ony i maBego dziecka przez m|czyzn, ktry miesic wcze[niej opu[ciB zakBad karny. M|czyzna ten, przebywaB w zakBadzie karnym w zwizku z grozbami kierowanymi pod adresem czBonkw swojej rodziny i miaB tam podda si terapii psychiatrycznej, ktra winna by kontynuowana po jego opuszczeniu. Sd apelacyjny orzekB jednak o zakoDczeniu terapii wraz z momentem zwolnienia z zakBadu karnego. Za naruszenie art. 2 Konwencji w tym kontek[cie TrybunaB uznaB brak dziaBaD ze strony wBadz chorwackich w kierunku kontynuowania przez sprawc terapii po opuszczeniu zakBadu karnego. [Zaniechania w zakresie odizolowania ofiar przemocy domowej od ich sprawcy] Sprawa E.S.i inni przeciwko SBowacji (skarga nr 8227/04, wyrok z dnia 15 wrze[nia 2009 roku) dotyczyBa nieco innego aspektu zjawiska przemocy domowej. W tym przypadku, skar|ca zBo|yBa zawiadomienie o popeBnieniu przez jej m|a przestpstwa zncania si nad ni i ich dziemi, jak rwnie| dopuszczenia si przestpstwa przeciwko wolno[ci seksualnej jednej ze wsplnych crek. M| skar|cej zostaB uznany winnym popeBnienia obu przestpstw i skazany, jednak|e wniosek skar|cej o nakazanie m|owi opuszczenia wsplnego mieszkania nie zostaB uwzgldniony przez sd, z uwagi na fakt, i| uznaB on, |e nie mo|e ingerowa w dostp m|a do lokalu przed orzeczeniem rozwodu stron. Zwa|ywszy na wag zarzutw formuBowanych pod adresem m|a, skar|ca i jej dzieci wymagaBy natychmiastowej ochrony, nie za[ dopiero po roku czy dwch latach po ich ujawnieniu. To skar|ca i jej dzieci zostaBy faktycznie zmuszone do wyprowadzenia si z mieszkania i zamieszkania u rodziny. TrybunaB w sprawie tej uznaB, |e SBowacja nie zapewniajc skar|cym adekwatnej ochrony przed m|em/ojcem naruszyBa art. 3 Konwencji (zakaz nieludzkiego lub poni|ajcego traktowania) i art. 8 Konwencji (prawo do poszanowania |ycia prywatnego i rodzinnego). Z kolei w sprawieJL . 0  ( F VXZвТГТЄueVGh~hxKHOJQJ^Jh~h,KHOJQJ^Jh~hG5KHOJQJ^Jh~hWGKHOJQJ^Jh~hGKHOJQJ^Jh~heIQKHOJQJ^Jh~hU)5KHOJQJ^Jh~hYOTKHOJQJ^Jh~hKHOJQJ^Jh~hU)KHOJQJ^Jh~hB'5KHOJQJ^Jh~h,5KHOJQJ^JJLXZ  *,&&F3H3&4>>>*?E $dha$gdYOT$dh7$8$H$a$gdZ+ $dha$gdZ+BPRT>TVzpr  ĴĴvgvWgvHh~hZ KHOJQJ^Jh~h#"5KHOJQJ^Jh~h#"KHOJQJ^Jh~h#JKHOJQJ^Jh~h#J5KHOJQJ^Jh~hDrKHOJQJ^Jh~hDr5KHOJQJ^Jh~h35KHOJQJ^Jh~hGZKHOJQJ^Jh~h3KHOJQJ^Jh~hxKHOJQJ^Jh~hZKHOJQJ^J   24HxHV^&(*|qf[q[PqBhl:\htL5OJQJ^Jh5OJQJ^JhW5OJQJ^Jhl:\5OJQJ^JhWD5OJQJ^Jhl:\OJQJ^JhEid5OJQJ^JhhB'5OJQJ^JhYOT5OJQJ^JhP5OJQJ^JhtL5OJQJ^JhZ+hB'OJQJ^J hhZ @KHOJQJ^Jh?jOJQJ^JhZ OJQJ^JhZ @KHOJQJ^J*,6`b|H"X"""""4#d##F$p$~$$$"%t%&&&ʽ馜~~~tgt]Rh"*5OJQJ^JhXOJQJ^JhZ+hr OJQJ^Jhr OJQJ^Jh WOJQJ^JhH.OJQJ^JhEidOJQJ^Jh"*OJQJ^JhwdOJQJ^Jh&o5OJQJ]^Jh*c5OJQJ]^Jh*c56OJQJ]^J!hPhH.56OJQJ]^JhZ+hH.OJQJ^JhWOJQJ^J&&&,'V'r'''d(z((0))...../R/V///020B0V0׻׭נ׃ukaWaMaCh#OJQJ^JhcOJQJ^JhXOJQJ^JhOJQJ^JhSaOJQJ^JhG2 hSa5OJQJ^JhLJhH.OJQJ^JhZ+hH.6OJQJ]^JhH.6OJQJ]^JhLJh#[5OJQJ^JhLJhH.5OJQJ^JhG2 hH.5OJQJ^JhZ+hH.OJQJ^JhhH.OJQJ^JhhH.5OJQJ^JV0j01T1*2P2D3F3H3$4&484D4z4|444Z6\667&9f9B;X;ĺyk^T؊؊؊FhehTV5OJQJ^Jh+OJQJ^Jhl15OJQJ]^Jhl156OJQJ]^J!h)@hB'56OJQJ]^JhZ+hB'OJQJ^JhTVOJQJ^JhdEhdE5OJQJ^JhdE5OJQJ^JhSaOJQJ^Jh\<2OJQJ^Jh~OJQJ^JhROJQJ^JhXOJQJ^Jh#OJQJ^JhcOJQJ^JX;t;;^<h<<===>>>>>??&?*?>?~??????@俵֜䑆ugZMZCh+OJQJ^Jh0^5OJQJ]^Jhl15OJQJ]^Jhl156OJQJ]^J!h)@hB'56OJQJ]^JhmC5OJQJ^Jh;.O5OJQJ^Jh5OJQJ^Jhh_/5OJQJ^Jh_/OJQJ^JhZ+h_/OJQJ^JhlUOJQJ^JhhB'5OJQJ^JhZ+hB'OJQJ^JhehB'5OJQJ^J@@@,@B@@@@ZAAAAAB6CVCtCCDDEEEFFFfFhFFF̾n`Sh&D5OJQJ]^Jh&D56OJQJ]^J!h)@hB'56OJQJ]^JhmChmC5OJQJ^JhmC5OJQJ^Jh;.OhB'5OJQJ^Jh+nhB'5OJQJ^Jhy4OJQJ^Jh! \hy45OJQJ^Jh! \hB'5OJQJ^JhlUOJQJ^JhZ+hB'OJQJ^JhmChB'5OJQJ^JEEFKKXLUUrr|| }Z24R $dha$gdBS $dha$gdZ+FGGGHHPJKKKKVLXLfLLLMMOOQnRRRRRRSĶ髝~qgZPFPFPFhTOJQJ^JhDKOJQJ^JhZ+hsOJQJ^JhsOJQJ^JhfQ5OJQJ]^JhfQ56OJQJ]^J!h)@hB'56OJQJ]^Jh h 5OJQJ^Jh 5OJQJ^Jh+nh+5OJQJ^Jh+nhB'5OJQJ^Jhy4OJQJ^JhZ+h+OJQJ^JhZ+hB'OJQJ^Jh+OJQJ^JSSST,TTTTFUjUVnn.n0nnnn or2s4s6ss.uJuwwjxrx̾䡗qfYqKhg hB'5OJQJ^JhZ+hsOJQJ^Jh&5OJQJ^Jh}FhB'5OJQJ^Jh&OJQJ^Jh&h&5OJQJ^JhNOJQJ^J!h)@hB'56OJQJ]^JUhjmOJQJ^Jh+nhjm5OJQJ^Jh+nhe5OJQJ^JheOJQJ^JhZ+hB'OJQJ^JhehB'5OJQJ^J A. przeciwko Chorwacji (skarga nr 55154/08, wyrok z dnia 14 pazdziernika 2010 roku) TrybunaB stwierdziB naruszenie art. 8 Konwencji (prawo do poszanowania |ycia prywatnego i rodzinnego) w sytuacji, w ktrej byBy m| skar|cej, cierpicy na schorzenia psychiczne, wielokrotnie powodowaB u niej obra|enia ciaBa oraz jej groziB. Skar|ca, ukrywajc si przed napastnikiem, zBo|yBa do sdu wniosek o wydanie sdowego zakazu nkania jej i [ledzenia. Sd wniosku tego nie uwzgldniB, wskazujc, i| skar|ca nie wykazaBa w sposb wystarczajcy bezpo[redniego zagro|enia dla jej |ycia ze strony byBego m|a. Warto rwnie| wspomnie o sprawie Hajduov przeciwko SBowacji, (skarga nr 2660/03, wyrok z dnia 13 listopada 2010 roku) w ktrej m| skar|cej, po tym jak zaatakowaB j publicznie i groziB jej [mierci, zostaB zatrzymany w szpitalu celem przeprowadzenia leczenia psychiatrycznego. Skar|ca, obawiajc si o |ycie i bezpieczeDstwo swoje i swoich dzieci, wyprowadziBa si z domu i przeniosBa do schroniska. Gdy m|, po opuszczeniu szpitala bez zastosowania wobec niego stosownej terapii, ponowiB grozby wobec skar|cej, zBo|yBa ona skarg na zaniechanie jego leczenia, ktra nie zostaBa jednak uwzgldniona. TrybunaB uznaB tu naruszenie przez SBowacj art. 8 Konwencji (prawo do poszanowania |ycia prywatnego i rodzinnego), bowiem byBa ona zobowizana do ochrony integralno[ci jednostki, zarwno w aspekcie fizycznym, jak i psychicznym, a przede wszystkim ofiar przemocy domowej. Wprawdzie po opuszczeniu szpitala m| skar|cej nie dokonaB na ni napa[ci to jednak, formuBowane przez niego grozby uzasadniaBy obawy skar|cej co do tego, |e mog by zrealizowane. WBadze nie wywizaBy si wic ze spoczywajcego na nich obowizku podjcia dziaBaD w reakcji na zachowanie m|a skar|cej i zatrzymania go w celu poddania przymusowemu leczeniu psychiatrycznemu. [Tolerowanie przemocy wobec dziecka jako [rodka wychowawczego] W sprawie A. przeciwko Wielkiej Brytanii (skarga nr 25599/94, wyrok z dnia 23 wrze[nia 1998 roku) TrybunaB badaB spraw rzekomego bicia dziecka przez jego ojczyma, z punktu widzenia zarzucanych naruszeD art. 3 oraz art. 8 Konwencji. W sprawie tej, skar|cy, ktry przyszedB na [wiat w 1984 roku, w roku 1990, wsplnie ze swoim bratem, zostaB zarejestrowany w lokalnym rejestrze ochrony dzieci, z uwagi na fakt nadu|y o charakterze fizycznym. Partner ich matki otrzymaB bowiem ze strony Policji ostrze|enie, po tym, jak przyznaB, |e uderzyB skar|cego rzg. Obaj chBopcy zostali jednak usunici z rejestru w roku 1991, a partner matki, po jej po[lubieniu, staB si ich ojczymem. W lutym 1993 szkoBa zawiadomiBa odpowiednie sBu|by socjalne o tym, i| brat skar|cego ujawniB, |e skar|cy zostaB uderzony przez ojczyma kijem. Ojczym zostaB zatrzymany, a nastpnie uwolniony za kaucj. Badanie dziecka przez pediatr ujawniBo szereg obra|eD ciaBa, powstaBych nie tylko w konsekwencji owego jednorazowego zdarzenia. Ojczym skar|cego zostaB oskar|ony o spowodowanie u niego obra|eD ciaBa. W sprawie tej zapadB jednak wyrok uniewinniajcy, bowiem Bawa przysigBych uznaBa, |e oskar|enie nie dowiodBo, |e tego rodzaju sposb postpowania ojczyma nie stanowiB zgodnego z prawem [rodka wychowawczego, stosowanego wobec chBopca sprawiajcego powa|ne problemy wychowawcze. TrybunaB, rozpoznajc t spraw, uznaB w pierwszej kolejno[ci, |e zachowanie polegajce na biciu dziewicioletniego chBopca kijem ogrodowym, ze znaczn siB, przy wicej ni| jednej okazji, osignBo poziom nat|enia mieszczcy si w zakresie stosowania art. 3 Konwencji. Nastpnie stanB przed wyzwaniem dokonania oceny, czy za bicie skar|cego przez jego ojczyma mo|na pocign do odpowiedzialno[ci paDstwo. TrybunaB podkre[liB, |e obowizek zapewnienia ka|dej osobie znajdujcej si w jurysdykcji paDstwa  strony Konwencji wynikajcych z niej praw i wolno[ci, w zwizku z art. 3 Konwencji, obliguje paDstwa do przedsiwzicia [rodkw, majcych na celu zapewnienie, |e jednostki, znajdujce si w ich jurysdykcji, nie s poddawane torturom, nieludzkiemu, czy te| poni|ajcemu traktowaniu lub karaniu, w tym rwnie| ze strony innych jednostek. Dzieci i inne osoby wra|liwe podlegaj szczeglnej ochronie, realizowanej m.in., za pomoc skutecznych [rodkw odstraszania przed popeBnieniem powa|nych naruszeD integralno[ci osobistej. TrybunaB zaznaczyB tu, |e wczesne prawo angielskie przewidywaBo mo|liwo[ powoBania si przez sprawc na element karcenia maBoletniego, a to na oskar|ycielu spoczywaB wwczas ci|ar udowodnienia ponad uzasadnion wtpliwo[, |e okre[lone zachowanie wykraczaBo poza jego granice. W tej|e sprawie, pomimo tego, i| skar|cy zostaB poddany traktowaniu na tyle powa|nemu, by mogBo by uznana za mieszczce si w zakresie art. 3 Konwencji, Bawa przysigBych uniewinniBa jego ojczyma. W ocenie TrybunaBu skoro prawo nie zapewnia skar|cemu adekwatnej ochrony przeciwko traktowaniu, czy karaniu sprzecznemu z art. 3 Konwencji, w konsekwencji doszBo do jego naruszenia. [BBdy i zaniechania ze strony sBu|b socjalnych] Z kolei w sprawie E. i inni przeciwko Wielkiej Brytanii (skarga nr 33218/96, wyrok z dnia 26 listopada 2002 roku) TrybunaB zajmowaB si skarg trzech sistr i brata, mieszkajcych w Szkocji, ktrzy zarzucili w szczeglno[ci, |e wBadze lokalne nie zapewniBy im ochrony przed nadu|yciami ze strony ich ojczyma. Czwrka skar|cych zarzuciBa, |e przez dBugi okres czasu byli oni ofiarami przemocy fizycznej i seksualnej, ktre to zachowanie, zdaniem TrybunaBu, mie[ciBo si w zakresie stosowania art. 3 Konwencji, jako traktowanie nieludzkie i poni|ajce. Niektre z zachowaD ojczyma skar|cych stanowiBy przedmiot postpowaD karnych, za[ on sam zostaB uznany dwukrotnie winnym popeBnienia wielu przestpstw. TrybunaB nie miaB tu wtpliwo[ci, na podstawie zaprezentowanych mu materiaBw, |e skar|cy zostali poddani tego rodzaju traktowaniu. Kwesti problematyczn byBo natomiast to, czy wBadze lokalne, dziaBajce poprzez swe sBu|by socjalne, byBy, czy te| powinny by, [wiadome tego, |e skar|cy byli poddawani nadu|yciom, a je[li tak  czy podjBy dostpne im [rodki celem ochrony ich przed tego rodzaju zachowaniem. OdwoBujc si do szczegBowych okoliczno[ci sprawy TrybunaB stwierdziB, |e sBu|by socjalne powinny byBy mie [wiadomo[, |e sytuacja panujca w rodzinie skar|cych wskazywaBa na nadu|ycia seksualne i fizyczne ze strony ojczyma, ktry pomimo skazania i zastosowanego wobec niego [rodka probacyjnego, utrzymywaB w dalszym cigu bliskie kontakty z rodzin. Nawet je[li sBu|by socjalne nie wiedziaBy, |e w tym czasie rwnie| dopuszczaB si on nadu|y, powinny by [wiadome, |e dzieci byBy potencjalnie nara|one na tego rodzaju ryzyko. SBu|by socjalne wiedziaBy, |e w rodzinie skar|cych wystpiBy przypadki nadu|y, skutkujce skazaniem i miaBy obowizek monitorowania sposobu postpowania sprawcy rwnie| po skazaniu. TrybunaB uznaB w konsekwencji, |e brak dochodzenia, komunikacji i wspBpracy ze strony stosownych wBadz ujawniony w tej sprawie musiaB by uznany za majcy powa|ny wpByw na bieg wydarzeD i |e odpowiednie i wystarczajce zarzdzanie kompetencjami mogBo doprowadzi do uniknicia, wzgldnie minimalizacji, ryzyka wystpienia szkody. W konsekwencji wic w sprawie tej rwnie| doszBo do naruszenia art. 3 Konwencji. BBdw w sposobie ++funkcjonowania pomocy spoBecznej dotyczyB rwnie| inny wyrok TrybunaBu, tak|e w sprawie brytyjskiej, D.P. i J.C. przeciwko Wielkiej Brytanii (skarga nr 38719/97, wyrok z dnia 10 pazdziernika 2002 roku), w ktrej skar|cy, bdcy rodzeDstwem, zarzucili, |e wBadze lokalne nie zapewniBy im ochrony przed wykorzystywaniem seksualnym w dzieciDstwie i w tym zakresie byli pozbawieni dostpu do sdu oraz skutecznego [rodka odwoBawczego. W sprawie dotyczcej wieloletniego molestowania seksualnego rodzeDstwo przekazywaBo pewne informacje dotyczce zachowania ojczyma sBu|bom socjalnym, jednak|e nie spotkaBy si one ze stosown reakcj, z uwagi midzy innymi na zanegowanie nadu|y przez matk dzieci, czy tez zlekcewa|enie innych informacji wskazujcych na stosowanie przemocy seksualnej. W innej ze spraw  Z i inni przeciwko Wielkiej Brytanii (skarga nr 29392/95, wyrok z dnia 10 maja 2001 roku) - picioro rodzeDstwa tak|e zarzuciBo zaniechanie ze strony wBadz lokalnych przedsiwzicia odpowiednich [rodkw ochronnych w sytuacji powa|nych zaniedbaD i nadu|y, ktrych do[wiadczali w zwizku z ich zBym traktowaniem przez rodzicw. W sprawie tej Wielka Izba TrybunaBu uznaBa, w [wietle drastycznych okoliczno[ci sprawy i wieloletnich zaniedbaD i nadu|y, |e osignBy one poziom nieludzkiego i poni|ajcego traktowania. O tego rodzaju sposobie traktowania skar|cych wBadze lokalne zostaBy powiadomione ju| w pazdzierniku 1987 roku. Ich obowizkiem ustawowym byBa ochrona dzieci, wBadze te dysponowaBy przy tym szeregiem dostpnych im [rodkw, m.in. mo|liwo[ci zabrania dzieci z domu rodzinnego. Zrodki te, zostaBy przedsiwzite ze znacznym opznieniem, w konsekwencji czego, przez okres 4 i pB roku skar|cy byli poddani w swoim domu rodzinnym traktowaniu, ktre psychiatra dziecicy okre[liB jako  okropne do[wiadczenie . W innym postpowaniu uznano, |e dzieci przez dBu|szy czasu byBy poddane oczywistym zaniedbaniom i cierpiaBy fizycznie i psychicznie, co wyczerpywaBo znamiona przestpstwa przestpstwo przemocy. TrybunaB potwierdziB trudny i delikatny charakter decyzji, ktre musz podejmowa sBu|by socjalne i istotn przeciwstawn zasad poszanowania i ochrony |ycia rodzinnego. Sprawa ta nie pozostawiaBa jednak wtpliwo[ci co do bBdnego funkcjonowania systemu, majcego na celu ochron skar|cych przed powa|nym, dBugotrwaBym zaniedbaniem i nadu|yciem. W konsekwencji TrybunaB doszedB do wniosku, |e w sprawie doszBo do naruszenia art. 3 Konwencji. rx|xxxy{{{$|8|R|||| }}Z}\}} Z~ȕøwi[P[h"L5OJQJ^JhFxIhFxI5OJQJ^JhFxIhBS5OJQJ^Jh3 5OJQJ^Jh"@hBS5OJQJ^Jh"@hBS56OJQJ^JhBSOJQJ^Jh2h25OJQJ^Jh"@5OJQJ^JhB'OJQJ^Jh uOJQJ^Jhg hs5OJQJ^Jhg hB'5OJQJ^JhZ+hB'OJQJ^Jȕʕ<>ȣj ا&(Jn024Z .ŷӭӝӄwscVӄh.;56OJQJ^JhM:hBS56OJQJ^JhBShWhBSOJQJ^Jhv&hBS5OJQJ^Jh.;5OJQJ^Jh"@hBS56OJQJ^Jhv&OJQJ^Jh?hBS5OJQJ^Jh"LhBS5OJQJ^JhBSOJQJ^JhBS6OJQJ^Jh3 5OJQJ^Jh3 56OJQJ^JPRh]A4h+/5OJQJ^Jh]A4hBS5OJQJ^J/1h;0. A!n"n#n$n% ^H 2 0@P`p2( 0@P`p 0@P`p 0@P`p 0@P`p 0@P`p 0@P`p8XV~_HmHnHsHtHR`R Normalny*$1$ CJKHPJ_HaJmHsHtHJA J Domy[lna czcionka akapituTiT  Standardowy :V 44 la ,k , Bez listy J/J Absatz-StandardschriftartP/P WW-Absatz-StandardschriftartR/R WW-Absatz-Standardschriftart16o!6 WW8Num2z0 OJQJ^J6o16 WW8Num3z0 OJQJ^JT/AT WW-Absatz-Standardschriftart11V/QV WW-Absatz-Standardschriftart111X/aX WW-Absatz-Standardschriftart1111Z/qZ !WW-Absatz-Standardschriftart11111L/L Domy[lna czcionka akapitu2\/\ "WW-Absatz-Standardschriftart111111LoL Domy[lna czcionka akapitu1^/^ #WW-Absatz-Standardschriftart1111111`/` $WW-Absatz-Standardschriftart11111111b/b %WW-Absatz-Standardschriftart111111111d/d &WW-Absatz-Standardschriftart1111111111f/f 'WW-Absatz-Standardschriftart11111111111h/h (WW-Absatz-Standardschriftart111111111111j/j )WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111l/!l *WW-Absatz-Standardschriftart11111111111111n/1n +WW-Absatz-Standardschriftart111111111111111p/Ap ,WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111111r/Qr -WW-Absatz-Standardschriftart11111111111111111t/at .WW-Absatz-Standardschriftart111111111111111111v/qv /WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111111111x/x 0WW-Absatz-Standardschriftart11111111111111111111z/z 1WW-Absatz-Standardschriftart111111111111111111111|/| 2WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111111111111~/~ 3WW-Absatz-Standardschriftart11111111111111111111111/ 4WW-Absatz-Standardschriftart111111111111111111111111/ 5WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111111111111111/ 6WW-Absatz-Standardschriftart11111111111111111111111111/ 7WW-Absatz-Standardschriftart111111111111111111111111111/ 8WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111111111111111111/ 9WW-Absatz-Standardschriftart11111111111111111111111111111/! :WW-Absatz-Standardschriftart1111111111111111111111111111116/16 Znaki numeracjiF/AF Znaki przypisw dolnychRoQR OdwoBanie przypisu dolnego1H*NoaN Znaki przypisw koDcowychH*P/qP WW-Znaki przypisw koDcowychVoV OdwoBanie przypisu koDcowego1H*8U8 HiperBcze >*B*phRoR OdwoBanie przypisu dolnego2H*VoV OdwoBanie przypisu koDcowego2H*P&`P OdwoBanie przypisu dolnegoH*RoR Symbole wypunktowaniaOJPJQJ^JROR NagBwek3 >x$CJOJPJQJ^JaJDB@D Tekst podstawowy ?x*/@* Lista@^JHOH Podpis3 Axx $6CJ]^JaJ0O"0 IndeksB $^JROR NagBwek2 Cx$CJOJPJQJ^JaJHOBH Podpis2 Dxx $6CJ]^JaJROR NagBwek1 Ex$CJOJPJQJ^JaJHObH Podpis1 Fxx $6CJ]^JaJl@rl Tekst przypisu dolnegoG $]^`CJaJPK![Content_Types].xmlN0EH-J@%ǎǢ|ș$زULTB l,3;rØJB+$G]7O٭VFMG.|H" rxx5aKFXKS1,G-TNz b1UB8;^e9nNӨZ=dwqŷ7͠iލ.éIB'º;z~ݡOCQJ ˦96M .*!ޞovngUVo UYC<7^S*C0ױDzRA#8ꍉU47U6K|Ptu̹'Yv@~ !E1 ۰Nh4Of**byp/36Ĵ^NhwQV5nhϿ~Tڲ7ac$bL.Xܢ5w97[ Cֳ6|O(c5c4-h܇EMnUD !~`ϘJ0A?My71e1ۭ.Ѣ-4RUn{uSLɟ)nL \BuB7Ji\Cbw@m/k_֜aΒjFHP؏T,مdf|,Yd̬#r@PU(T7$ow<缂Frz:Y'[`߇@ST滪7_ǬFQ Zyٿ ڎ`rPh1,QWIDANT~AoE)C3`]dm2iVֵ褽Vl )M *&V0X;@FSrxȕR+-./012356^_`ER,48@0(  B S  ?^0+M0+MC*urn:schemas-microsoft-com:office:smarttagsmetricconverter l 1991, a ProductID  Z ^ ."*3"8"~))+M] ^ (M+MWc+M] ^ FF+Mut`EGjmWsSaG2 3 T#"m@\VTT&og r &v&B'U)"*|+H._/\<223]A4M:.;"@CmC&DWD0EdE}FWGFxI#JLJDK"LtLNvN;.OeIQfQmQBSYOTlTlUTV W>YGZ! \l:\*cEide?j+nDrl-w~iXZ ZV_C#[c5Zc:I+cby4C)5R Z+,0^-~0]dP)@?wdC#"xY+/l1e u)M+M@^ ^ ^ ^ p  "')M.>@FHLnUnknownG* Times New Roman5Symbol3. * ArialI. ??Arial Unicode MS_ OpenSymbolArial Unicode MSG  MS Mincho-3 fg5. *aTahomaACambria MathBAh 4G 4G`G $B' $B'!4MM 3qHX ?U)!xx $Przemoc domowa w orzecznictwie ETPCZSzymon JanczarekLeschied Iwona (DWMPC)Oh+'0  ,8 X d p |(Przemoc domowa w orzecznictwie ETPCZSzymon JanczarekNormalLeschied Iwona (DWMPC)2Microsoft Office Word@@M@l@l $B՜.+,0( hp   Ministerstwo Sprawiedliwoci'M %Przemoc domowa w orzecznictwie ETPCZ Tytu  !"#$%&'()*+,-./0123456789:;<=>?@ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ[\]^_`acdefghijklmnopqrstuvwxyz{}~Root Entry F`1Tableb3WordDocument1SummaryInformation(|DocumentSummaryInformation8CompObj{  F)Dokument programu Microsoft Word 972003 MSWordDocWord.Document.89q